برای بررسی و پاسخ به این سؤال که کاربرد، عملکرد و ویژگی‌های ترانسمیتر چیست ؟، باید گفت که ترانسمیتر (Transmitter)، از جمع واژه‌های (TRANSFER) و (METERING) تشکیل شده است و به‌طورکلی به وسیله‌ای اشاره دارد که برای اندازه‌گیری و انتقال دقیق کمیت‌های مختلف در فرایندهای صنعتی به کار می‌رود.
این دستگاه، توانایی اندازه‌گیری کمیت موردنظر را دارا است و این اندازه‌گیری را به نقاط دیگر، از جمله مکان‌های دورتر مانند اتاق کنترل، انتقال می‌دهد. هدف اصلی این وسیله، ارائه دقت و قابلیت اعتماد در اندازه‌گیری‌های صنعتی است.
قبل از بررسی جزئیات ترانسمیتر، ضروری است این دستگاه را با ترانسدیوسر اشتباه نگیریم. این دو وسیله تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند که درک آنها از اهمیت بالایی برخوردار است.
قبل تر گفته شده بود که سنوسور و سوئیچر هایی مانند پرشر سوئیچ چیست ، در ادامه خواهیم گفت که ترانسمستر چیست ؟ ترانسمیتر، یک وسیله فنی است که قادر است کمیت‌های فیزیکی مختلف را اندازه‌گیری کرده و سپس این اطلاعات را به مکانی دورتر، مانند اتاق کنترل، منتقل کند. وظایف اساسی ترانسمیتر شامل سه عمل اصلی می‌شوند:
در نتیجه، ترانسمیترهای صنعتی به‌عنوان ابزاری برای اندازه‌گیری پارامترها و کمیت‌های مختلف از جمله فشار، دما، رطوبت، فلو، سطح مایعات، گازهای محیطی و سایر کمیت‌های مهم صنعتی استفاده می‌شوند. سپس، اطلاعات اندازه‌گیری شده به‌صورت ولتاژ یا جریان الکتریکی استاندارد در بازه‌های استاندارد (مانند جریان 4 تا 20 میلی‌آمپر یا ولتاژ 0 تا 10 ولت) به مکان مورد نظر ارسال می‌شوند.
جایگاه و کاربرد ترانسمیتر چیست ؟ ترانسمیترها می‌توانند الکترونیکی یا پنوماتیکی باشند و در هر دو نوع، سیگنال ارسالی آنها استاندارد است و برای تجهیزات موجود در سیستم‌های کنترل قابل‌فهم است. در ترانسمیترهای الکترونیکی، معمولاً سیگنال استاندارد در بازه‌های استاندارد ولتاژ 0 تا 10 ولت و جریان 4 تا 20 میلی‌آمپر است، در حالی که در نوع پنوماتیکی ترانسمیترها، فشار هوا به شکل 15-3 PSI یا bar ارسال می‌شود.
خروجی تولید شده توسط ترانسمیترها (به هر دو شکل الکترونیکی و پنوماتیکی) قابل‌استفاده در نمایشگرها، سیستم‌های PLC و تجهیزات کنترلی دیگر است. امروزه، ترانسمیترها در صنایعی همچون پتروشیمی، نفت، گاز، سیمان، فولاد، ریخته‌گری، مهندسی پزشکی و داروسازی به کار می‌روند. به‌طورکلی، هر سیستمی که نیاز به اتوماسیون صنعتی دارد، از ترانسمیترها بهره می‌برد.
ترانسمیترها و سنسورها مانند سنسور ph اجزای اساسی یک پروسه صنعتی هستند. این تجهیزات در ارزیابی عملکرد سیستم‌ها و ارائه بازخورد باتوجه‌به مقدار و شرایط کاربرد دارند. این بازخورد، سیستم اطلاعاتی درباره وضعیت کارکرد و خروجی سیستم را به کنترل‌گر ارائه می‌دهد.
به‌طورکلی می‌توان ترانسمیترها را به دو گروه اصلی ترانسمیتر الکترونیکی و ترانسمیترهای پنوماتیکی تقسیم کرد. ترانسمیترهای الکترونیکی ممکن است بر اساس نوع سیگنالی که تولید می‌کنند، به دو دسته آنالوگ و دیجیتال/هوشمند تقسیم شوند. همچنین، انواع ترانسمیترها را می‌توان بر اساس نوع سیگنالی که تولید می‌کنند، مورد دسته‌بندی قرار داد:
ترانسمیترهای آنالوگ عمدتاً دارای ماهیت الکترونیکی بوده و می‌توانند یک سیگنال الکتریکی (جریان یا ولتاژ) که اندازه آن نشان‌دهنده یک اندازه‌گیری فیزیکی یا یک کنترل کمیت است، تولید کنند. از سیگنال جریان ۴-۲۰ میلی‌آمپر به‌عنوان رایج‌ترین استاندارد برای انتقال سیگنال آنالوگ استفاده می‌شود. با استفاده از این سیگنال، فرستنده جریان کمی را که متناسب با اندازه‌گیری فیزیکی است، ارسال می‌کند.
ترانسمیترهای الکترونیکی بر اساس تعداد سیم‌های لازم برای تأمین توان فرستنده گروه‌بندی می‌شوند. این ترانسمیترها می‌توانند دارای ۲ سیم یا ۴ سیم باشند. در ترانسمیترهای ۴ سیمه، بخش تغذیه و سیگنال از یکدیگر جدا می‌شوند، درحالی‌که در ترانسمیترهای ۲ سیمه تغذیه و سیگنال مشترک هستند.
ترانسمیترهای دیجیتال سیگنال‌های دیجیتالی را تولید می‌کنند و از روش‌های مختلفی برای بهبود ارتباط با دستگاه‌ها استفاده می‌کنند. این ترانسمیترها دارای قابلیت‌های تشخیصی بیشتری هستند و کنترل دستگاه‌ها و فرایندها را نسبتاً آسان‌تر می‌کنند.
ترانسمیترها به دلیل کاربردها و کارکردهای گوناگونی که دارند، شامل انواع مختلفی می‌شوند. برخی از انواع ترانسمیترها شامل موارد زیر است:
به‌طورکلی، در فرایند ابزار دقیق، معمولاً از چهار نوع اول لیست ترانسمیترهای بالا استفاده می‌شود.
ترانسمیترهای فشار، یا به عبارتی ترانسمیترهای پرشر (Pressure Transmitters)، انتقال‌دهنده‌های فشار هستند. این دستگاه‌ها علاوه بر کنترل فرایندهای صنعتی مختلف، برای اندازه‌گیری فشار سیالات و گازها در رنج‌های مختلف از خلاء تا فشارهای بسیار بالا به کار می‌روند. مزایای استفاده از انواع ترانسمیتر چیست؟ استفاده از انواع ترانسمیترها به توانایی اندازه‌گیری دقیق فشار و ارائه اطلاعات مفید برای کنترل و نظارت بر فرایندهای صنعتی کمک می‌کند.
به طور کلی در هر صنعتی که به کنترل و اندازه‌گیری فشار انواع سیالات نیاز باشد، ترانسمیترهای فشار به‌عنوان یکی از گزینه‌های مناسب استفاده می‌شوند.
ترانسمیتر دما ، یکی از پرکاربردترین تجهیزات اندازه‌گیری در حوزه‌های مختلف هستند. این تجهیزات از ترکیب یک سنسور دما و یک ترانسمیتر تشکیل شده‌اند. فرایند اندازه‌گیری جریان یا سیگنال دما ابتدا توسط سنسور صورت می‌گیرد و پس از تحلیل و محاسبه دما توسط ترانسمیتر، یک سیگنال خروجی تولید می‌کند.
ترانسمیترهای دما عموماً بر اساس رنج دمایی موردنظر و اهمیت پروژه انتخاب می‌شوند. این ترانسمیترها معمولاً از انواع مختلفی مانند ترموکوپل، RTD و سنسورهای دمای PT100 استفاده می‌کنند. استفاده از این تجهیزات به‌عنوان یک ابزار دقیق اندازه‌گیری دما، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا دما یکی از پارامترهای حیاتی در بسیاری از صنایع و فرایندها است.
ترانسمیترهای سطح یا همان فلو ترانسمیترها، سطح مایع یا جامد در یک فضای بسته را اندازه‌گیری می‌نمایند و معمولاً قیمت بالایی دارند. این نوع ترانسمیترها برای اندازه‌گیری سطح مایعات در مخازن و ظروف از روش‌های متنوعی مانند هیدرواستاتیکی، راداری، التراسونیک و دیاپازونی بهره می‌برند.
ترانسمیترهای جریان باتوجه‌به جریان ورودی، سیگنال الکتریکی تولید می‌کنند. این تجهیزات از ترکیب یک فرستنده و یک سنسور جریان برای اندازه‌گیری جریان مایع و گاز تشکیل شده‌اند. ترانسمیترهای فلو در سه نوع اصلی جرم، حجم و سرعت تقسیم می‌شوند.
اما در صنایعی که با سیالات مهم در ارتباط هستند، علت اهمیت استفاده از ترانسمیتر چیست ؟ اندازه‌گیری فلو معمولاً به میزان کل جرم ماده مصرفی اشاره دارد، بنابراین، در بسیاری از موارد و در پروسه‌های صنعتی از این ابزارها استفاده می‌شود.
همچنین، در صنایعی که با سیالات باارزش سروکار دارند، اندازه‌گیری دقیق فلو از نظر مالی و در جهت تعیین میزان فروش و خرید حجم مشخصی از سیال یا کالا (مانند کنتورهای گاز خانگی و تبادلات نفتی و غیره) اهمیت ویژه‌ای دارد.
به‌طورکلی، ترانسمیترها از سه بخش اصلی تشکیل شده‌اند: حس‌گر یا سنسور، مبدل (ترانسدیوسر) و تقویت‌کننده. این ترانسمیترها به‌صورت الکترونیکی و یا پنوماتیکی طراحی می‌شوند.
خروجی ترانسمیترهای الکترونیکی می‌تواند بین ۴ تا ۲۰ میلی‌آمپر و خروجی ترانسمیترهای پنوماتیکی نیز بین ۳ تا ۱۵ پی‌اس‌آی به تغییرات کمیت ورودی وابسته باشد. برای مدرج کردن یا کالیبره کردن ترانسمیترها، باید طبق دستورالعمل سازنده با اعطای ورودی‌های معین و شناخته شده، خروجی را تنظیم کرد.
ترانسمیترها، وسیله‌های فنی اساسی در صنعت هستند که برای اندازه‌گیری و انتقال کمیت‌های فیزیکی مورداستفاده قرار می‌گیرند. این دستگاه‌ها به دو دسته اصلی الکترونیکی و پنوماتیکی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند.
ترانسمیترهای الکترونیکی عمدتاً سیگنال‌های الکتریکی تولید می‌کنند و معمولاً بر اساس سیگنال‌های آنالوگ و دیجیتال دسته‌بندی می‌شوند. از طرف دیگر، ترانسمیترهای پنوماتیکی از سیگنال‌های هوا برای انتقال اطلاعات استفاده می‌کنند.
ترانسمیترها در صنایع مختلفی از جمله پتروشیمی، نفت، گاز، فولاد و داروسازی به کار می‌روند و نقشی اساسی در اتوماسیون صنعتی دارند. این دستگاه‌ها، اطلاعات اندازه‌گیری شده را به‌صورت سیگنال‌های الکتریکی یا هوا به مکان‌های کنترلی دیگر ارسال می‌کنند تا به کنترل فرایندها کمک کنند و بازخورد لازم را فراهم آورند.
جهت تهیه انواع ترانسمیتر به‌روز و کاربردی در صنایع مختلف می‌توانید به شرکت اسپیداد مراجعه فرمایید و از تجهیزاتی مدرن و باکیفیت با برندهای مطرحی همچون JUMO بهره‌مند شوید.
